Otomasyon Panosu ve Isı Yükü
Bodrum yarım adsında Zeybek Elektrik olarak hizmet vermekteyiz.
Pano tasarımında uymak zorunda olduğumuz bir çok kriter mevcut. Bu kriterleri cebimiz için sorgulamalıyız. Acaba pano kullanırken ısıl faktörü göz önüne alıyor muyuz? Alıyorsak hangi tür panoya ihtiyacımız var? Bu soruların yanıtını önce ısı yükü önemini anlayarak sonrada pano çeşitlerini inceleyerek cevap verelim.
Otomasyon panoları tasarlanırken gözden kaçırdığımız noktalardan birisi de pano iç sıcaklığı ve ve ısı yük hesabıdır. Bu hesabın önemini, pano iç sıcaklık değerinin üst seviyelere çıktığında, pano malzemelerinin ömürlerine yaptığı olumsuz etkiden ve zararlardan anlıyoruz. Haliyle elektronik cihazlardan ve kablolardan kaynaklanan ısı önlenemez. Bu durumda sıcaklığın nominal seviyede tutulması adına gerekli önlemler alınmalıdır ve gerekli ısı dengeleyici teçhizat panoya eklenmelidir.
Normal olmayan iç sıcaklık değerinin başka zararları da pano içerisindeki elektronik cihazların ayarlarında dengesizlik oluşturması ve bu cihazları güvensizleştirmesidir. Ayrıca ısı elektronik cihazların verimini ve performansını etkiler. Yapılan araştırmalara göre elektronik cihazdaki 10 santigrat derecelik ısı artışı o malzemenin servis ömrünü ve güvenliğini yarı yarıya düşürmekte kalmıyor, arıza oranını da iki katına çıkarıyor.
Aslında elektronik cihazların ısı üretimi düşmüştür ancak bu tip cihazlar panolarda yoğun olarak kullanılmaktadırlar. Pona gereçlerinin pek azı dışarda faaldir.Bunun anlamı kaybolan elektrik enerjisinin, dışarda değilde pano içerisinde kaybolması yani ısıya dönüşmesidir.
Pano Tipleri Ve Isı Yayılımı
Hava geçirgen olan açık panolarda ısı pano içinde hapsolmaz dış akımlarla sürekli dışarı verilir.Hava geçirgen panolarda ısı pano cephesinden dışarı atılır.
Açık Pano
Panonun genelde altta ve üstte açıklıkları olur.Pano üst açıklığı genelde çatıdadır ve küçük radyatörlerle desteklenir.Pano sirkülasyonu dış akımlarla sağlandığından ek enerji harcanmaz.
Bu nedenle toz ve benzeri etkilerin olmadığı yerlerde kullanılması tercih edilir.Eğer toz miktarı fazla ise kesinlikle açıklık yerleri toz filtreleri ile desteklenmelidir.Bu durumda ısı atımı düşecektir ama teçhizatın zarar görmesi önlenmiş olur.
Fanlı Açık Pano
Yüksek ısı yüklü sistemler için uygundur.Toz için fanlara filtre takılması gerekebilir.Fan yerleşiminde iki alternatif sağlanabilir.Birincisi fan altta olabilir,böylece fan alttan emiş yapar ve yukardan havayı salar.Sirkülasyon dengeli yapılmış olur.Ayrıca dengeli basınç oluşturulur.
İkinci alternatif ise fan yukarı konulabilir,pano içinden emiş yapar.Hava alttan emilir ve içerde negatif basınç oluşturulduğu için pano yanlarından içeri toz girme olasılığı yüksektir.Fanın ömründe birinci alternatif önemlidir,çünkü fan altta yani soğuk hava dalgasındadır.Fan türbülansının iyi olması soğutmada etkilidir.Bu yüzden hava giriş ve çıkışının mümkün olduğunca birbirlerinden uzak olması istenir.Aksi durumda fanlar rezonans olabilir,yani birbirlerini beslerler.Ayrıca iki fan varsa büyüklükleri aynı olmalıdır.
Aşanjörlü Pano (hava-hava/hava-su)
Yüksek ısı yüklü ve toz vb. etmenler için uygundur.İç devre ve dış devrelerden oluşur.
Hava-hava tip sistemde üstten emilen sıcak hava dışardaki aşanjör plakalarına ilerler.Burada başka bir fan yardımıyla soğutulur.Böylece pano içerinde sirkülasyon sağlanmış olur.
Hava-su tip sistemde aşanjörde fan kullanmak yerine plakalarda soğuk su dolaştırılır.
Klimalı Pano
Yine yüksek ısı yüklü ve toz vb. etmenler için uygundur.Dış atmosferle ısı alış veriş prensibine göre çalışır.Klima dış ortam sıcaklığının yüksek olduğu yerlerde tercih edilmelidirler.Ek olarak klimalar nem oranını da düşürerek sağlıklı koruma sağlarlar.Çatıya yada yan kapaklara takılabilirler.
Kapalı Pano
Hava geçirgenliği olmayan panolar,düşük ısı yük birimine sahip sistemlerde kullanılmalıdırlar.
Üst seviyelerde ısı yoğunluğu daha fazladır.Dış gövdeden ısı yayılımı ile soğurlar.
Fanlı Kapalı Panolar
Sirkülasyon daim olduğu için ısı yoğunluğu üst kısımlarda ve alt kısımlarda aynıdır.Böylece kabin içinde sıcak bölümlerin oluşması engellenir.Fanın olması havanın dışarı %10 daha fazla atılmasını sağlar.Bu değer fan çapının da yüksek seçilmesi ile doğru orantılıdır.
Daha sağlıklı koruma için hesaplamalardan yararlanmalıyız.Pano çeşitlerine göre ısıl etkiyi göz önüne alarak pano montajını yapabiliriz.
